Īrgandõks / Suggimizt / 2010

BŌJK KŌD KŌLA PÄL

Jānis Mednis

05/04/2010

Se vȯļ tuoi līvõ kīel līvõd nūord azūm Bōjk Kassar ja Dāge kōla pǟl.

Parīmizt līvõ kīel skūolnikād Kūolkast, Vǟntast, Rīgõst, Pālõst škinkõks saitõ võimiz nädīļ aigõ jaggõ võttõ sīest azūmst. Bōjk merk vȯļ lūodõ aigõ ja rūimõ, kus pūojkīelkõks sōb set līvõ kēļ, laz tulbiz āigal se vȯlkõ tegīž jegāpāvali jelāmi. Tuoi projekt merk vȯļ DVD film līvõ kīelsõ iļ nūord līvlizt, kui ne oppõbõd eņtš kīeldõ, lōlabõd ja nädīļ jelābõd kōla pǟl. Kītõmõst, ku amā lǟlam tīe vȯļ tīedõt jedmõl azūmt ja minnõn um sūŗ rīem, ku mäddõn vȯļ veggi jūodijizt jag – Montā, Irbe, Kristā, Raitis ja minā īž.

BÅjk 2 noriseMa tōks ka nīžõ iļ sīe, mis interesantõ um vónd. Amā ežmi kizzimi jedmõl azūmt vȯļ – või se vȯlks jõvā mõtkõz – azūm tallõ tīedõ? Āiga līb kīlma, pǟvad āt lītizt, amādõn, kis oppõbõd, februārkūs um skūolāiga. Agā sõvvõ siz tikkiž amā um īdvermlimi ōļaz ja se um siz nei, ku amād īdõkabāl tīebõd azūmidi sõvvõ. Ja sīepierāst, ku sīe kõrd se um ka DVD film pierāst tīedõt, mēg mõtlizmõ, ku se vȯlks jo interesant – laz Bōjk azūm vȯlkõ tallõ.

Siz nei mēg teimõ tōlamǟngidi ja tōla ekskursij, mis vȯļtõ imlimizt. Kenžlimi mierjeij pǟl ka iz ūo seļļi jegāpǟvali ažā, ku võib bōjk jūrõ lǟdõ ja bīldidi tīedõ. Až mēg iļ sīe mõtlõm, siz tōla āigal võib seļļiži ažḑi tīedõ, mis sõvvõ äb lǟ.

Azūm īrgandõksõs mäd profesōr Tiit-Rein Viitso nīžiz iļ Dāge kōla istōrij, ku se kōla sīndiz nēļa saddõ vīžkimdõ miljōnõ āigastõ tāgiž sīest, mis vulkān vȯļ ulzõ eitõn. Vel ta pōliz mäd kädst tǟnda nuttõ Tiit-Reinõks, äp profesōrõks, sīepierāst ku profesōr äb ūo nim ja tämmõn um ka nim…

Līvõ kīel oppimi vȯļ mäddõn amā tǟdzi, sīepierāst ūoņdžõl varāld īrgiztõ līvõ kīel stūņdõd. Piškizt lapstõn Pālõst mūnda kõrd vȯļ se līvõ kīel oppimi iļ āiga lǟlam ja aššõ. Agā ne opīztõ ka jõvīst.

Um lǟlam kēratõ, kui imli ja armli Dagen Haus – mäd azūm kūož – vȯļ. Perīmīez Omār äbţiz jegāīd ažāks, mis mäddõn sǟl vȯļ vajāg.

Sūrs tubās sāina pǟl vȯļ līvõ post, kus jegāikš võiž kēratõ jegāīdõn mingiz tieut.

Vel azūms mädkõks kuolm päuvõ vȯļ ēsti filmmīez Vahur, kis tīeb filmõ iļ Tiit- Rein, ja mäd projekt filmmīez Raitis, kis vȯļ amā aiga kilgsõ.

Dāge kultūr sidāms ja skūols strōdõb ja jelāb muzikant Astrid Böming ja siz täm ansambõl ja Nurmorkestõr īdskubsõ teitõ knaš kontsert Käina kilās.

Imlimiz verm mäd azūmõn āndiz azūm jūodiji Monta Kvjatkovska. Ku amād vȯļtõ väzzõnd pierrõ oppimizt, ta āndiz mäddõn mǟngidi ja naļļidi. Ja Põddõrz agā Jōņ kēratiz līvõ kīelsõ līedidi, mis saitõ ulzõ pandõd immõrkouţi tubās ja kuods ja ka kemrikis, laz amādõn vȯlkõ jo parīmstiz oppõ.

Bōjk vȯļ sūŗ sam amādõn, kis oppõbõd ja rõkāndõbõd līvõ kīeldõ. Tulbi līvõ kīel stuņd pierrõ azūmt Ērika jūs vȯļ nei ku jõvā spīegiļ ja nägţiz, ku se sam vȯļ sūŗ ja tǟdzi. Pierrõ siedā stuņdõ Ērika kītiz, ku se vȯļ ežmi kõrd, ku amād võibõd rõkāndõ amā āiga set līvõ kīeldõ.

Siz minnõn um ka jõvā mēļ iļ sīe, agā ma tīedab, ku se vȯļ set ikš sam. Ma tienūb amḑi ja azūm jūodijizt jaggõ.

Projekt jūodiji Jānis Mednis, äbţiji Irbe Šmite, azūm jūodiji Monta Kvjatkovska, rōntõpiddāji Krista Greiško, organizātōr Līvõd fond, rō āndiji Sabiedrības integrācijas fonds, projekt Bōjk/Bāka nr. 2009.LV0061/2-21/31.